<![CDATA[Eylül Forum | Hayat Paylaşınca Güzel - Dizanteri]]>https://eylulforum.com/2025-02-22T23:05:09ZMyBB2009-10-26T23:58:04Z2009-10-26T23:58:04Zhttps://eylulforum.com/konu-basili-dizanteri-ishal-tedavisi-ve-belirtileri<![CDATA[Basili Dizanteri İshal Tedavisi ve Belirtileri]]>
Savaş bölgelerinde, sağlık kaidelerine uyulamayan pis çevrelerde, ruhsal gerginlik ve huzursuzluk yaşanan topluluklarda, uzun müddet pişmiş yemek yerine soğuk ve kuru yiyeceklerle beslenildiğinde "şigella" adı verilen hastalık yapıcı bir basilin ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
Bu basil, insandan insana doğrudan geçtiği gibi; yiyeceklere ve insan pisliğine konan sinekler tarafından da taşınır.
Vücuda girdikten bir hafta sonra, bazen daha evvel, tesirini göstermeye başlarlar. Önce kalın barsak zarında yerleşip iltihap oluştururlar. Çıkardıkları zehirli maddeler bağırsaklar tarafından emilerek kana karışır ve oradan bütün organizmaya dağılır.
Belirtileri:
• İlk belirtileri normal bir bağırsak iltihabı gibidir: Karın ağrısı, ishal, kusma, baş ağrısı ve ateş yapar.
• Bir gün içinde ishal şiddetlenir ve sonunda kanla karışarak cam gibi saydam bir sıvı halini alır.
• Hasta çok sık olarak tuvalet ihtiyacı duyar. Tuvalet sırasın*da şiddetli karın ağrıları hissedilir.
• Hasta sık sık tuvalete çıktığı için vücut aşırı sıvı kaybetmek*ten kan dolaşımında bozulma olur ve müdahale edilmediği takdir*de ölümle sonuçlanır.
Ne Yapmalı?
• İshal şiddetlenip kanla karışık geldiği zaman derhal doktor müdahalesi gereklidir.
• Antibiyotik ve sülfamit tedavisi ile beraber, bol sulu yiyecekler verilir.
• Papatya çayı, kaynatılmış kuru böğürtlen suyu ve rendelenmiş elma oldukça etkilidir.
DİKKAT:
• Tedavide geç kalındığı zaman hastalık atlatılsa dahi "dizanteri romatizması" dediğimiz inatçı bir eklem romatizması bırakır. Göz iltihaplarına sebep olduğu vakalar da az değildir.
• Tedavi sırasında hastanın mutlaka ayrılması gerekir.
• Bu arada taşıyıcı olmaları sebebiyle sineklerle mücadele
edilmelidir.]]>false2009-10-26T23:56:41Z2009-10-26T23:56:41Zhttps://eylulforum.com/konu-atesli-ishal-hastaligi-basili-dizanteri<![CDATA[Ateşli ishal Hastalığı-Basili Dizanteri]]>
Basillerin kalın barsakta yerleşerek karın ağrısı, ateş ve ishal şeklinde başlattıkları hastalığa basilli dizanteri denir. Dışkıda kan ve mukus bulunur, tenezm denilen sık sık dışarı çıkma isteği belirgindir. Teşhis için dışkıda Shigella grubu bakteriler aranır. Amipli dizanteriye göre daha ağır ve toksik bir tablo ve daha sık dışarı çıkma vardır.Tedavi için antibiotik (Ampisilin) veya sülfamitler (Baktrim) kullanılır. Hastaya sulu gıdalar vermeli, su kaybını ağızdan, gerekirse damardan glikozlu ve tuzlu serumlar vererek karşılamalıdır.]]>false2009-10-26T23:55:32Z2009-10-26T23:55:32Zhttps://eylulforum.com/konu-basili-dizanteri<![CDATA[Basili Dizanteri]]>
Çok eskiden beri bilinen ve salgınlar yapan bulaşıcı hastalıklardandır. Tarihte savaşan orduların bozulmasına ve perişan olmasına sebep olmuş büyük dizan*teri salgınları vardır. Zaten dizanteri harp, açlık ve sefalet za*manlarını fırsat bilen ve böyle zamanlarda ortaya çıkıp her ta*rafa yayılmak azgınlığında olan bir hastalıktır. Hastalığı ya*pan ufak çomak şeklinde bulunan (dizanteri basilleri) dir. Bu basiller hastaların kalın bağırsağında açılan yaralarda bulu*nurlar ve büyük aptes ile dışarıya çıkıp her tarafa yayılırlar.
Kendileri hiç hasta olmadıkları halde bağırsaklarında bu mikropları taşıyıp etraflarına bulaştıran (sağlam taşıyıcılar) da vardır. Bu mikroplar büyük aptes vasıtasıyla dışarı çıktıktan sonra sulara, topraklara, sebze ve meyvalara bulaşırlarsa bu suları içenler ve bu gıda maddelerini temizlemeden, pişirme*den yiyen insanlar hastalığa tutulmak tehlikesine düşmüş olurlar.
Mikrop insan vücuduna ağızdan ve sindirim yollarından girer. Bunlar kalın bağırsakta üreyip çoğaldıktan ve iltihaplar yaptıktan sonra hâsıl ettikleri zehirler bütün vücuda yayıla*rak hastalık ortaya çıkmış olur.
Dizanteri Belirtileri
Basilli dizanteri kırıklık halsizlik ve ateş yükselmesi ile başlar. Çok geçmeden hastada karın ağrıları ile birlikte ishal hâsıl olur. Büyük aptes başlangıçta sulu bir halde iken zaman geçtikçe içinde kan ve sümük gibi madde*ler peyda olur. Günlük dışarıya çıkma sayısı gittikçe fazlalaşır. Bu hal hastayı pek ziyade rahatsız eder. Günde (20 - 30) defa dışarıya çıkmak zorunda kalan hastalar Vardır. Karın ağrıları fazlalaşır. Dışarıya çıkma sırasında makatta ıkıntı, bu*runtu halleri baş göstererek hastaya çok sıkıntı verir.
Hastanın iştahı yoktur. Ateşi yükselir. Derin bir halsizlik içinde yatağa düşmüştür. Sıklaşan ishal yüzünden vücudun*dan çok su kaybeder. Dudakları kurur, dili paslanır, az za*manda çok zayıf düşer. Hastalık böylece bir hafta kadar sü*rer. Fakat bu şiddetli sıkıntılar hastanın kalbini ve damar sis*temini bozup zayıflatarak ölümlere sebep olabilir. Dizanteri mikropları kalın bağırsağın iç zarında sathî, geniş, etrafı gi*rintili çıkıntılı yaralar yaparlar. Büyük aptesin içine kan bu*laşması, hastada karın ağrıları olması bu yüzdendir.
Hastalık iyileşmeğe yüz tutarken bazı hastalarda, diz ka*paklarından başlayıp az zamanda öteki eklemlere de geçen, ro*matizma tarzında ağrı ve şişlikler olduğu görülür.
Hasta iyi bakılmaz, iyi tedavi edilmezse, perhizi çabuk bozarsa hastalık müzmin bir şekil alarak sürüncemede kala*bilir.
Hastalığın teşhisi için laboratuarlarda büyük aptesin muayene ve tahlili lâzımdır.]]>false2009-10-26T23:55:01Z2009-10-26T23:55:01Zhttps://eylulforum.com/konu-entanoela-histolitika<![CDATA[Entanoela Histolitika]]>
Dünyada genelde yaygın olmasına rağmen ABD'de sık rastlanmaz. Normal geçiş yolu ağızdan*dır. Homoseksüellerdeki ishallerin esas nedenlerin*den biridir, ishalin sebebini bu organizma olduğunu anlarsa doktorunuz metronidezol verdirebilir. Bazen başka ilaçlar da kullanılabilir.
Entanoela Histolitika Tedavisi
Mide-bağırsak enfeksiyonlarının çoğunun kendi kendine geçtiğini görmekteyiz. En büyük tehlike vücuttan su ve elektrolit kaybıdır. Dolayısıyla su ve elektrolit tedavisi yeterlidir. Su kaybının ağız yoluyla telafisi damardan serum vermekten daha etkilidir. Doktorunuz da ağızdan sıvı yerilmesini tavsiye ede*cektir. Çok fazla su kaybı ve kusma olursa damar*dan beslenme tavsiye edilebilir. Birçok virütik enfeksiyonlarda ishale karşı ilaç kullanmak doğru değil*dir. Bunlar hastalığa neden olan organizmanın atıl*masını engellerler ve uzar. Gene de hafif hastalık*larda doktorunuz ishal ilaçları verebilir.]]>false2009-10-26T23:53:39Z2009-10-26T23:53:39Zhttps://eylulforum.com/konu-amipli-dizanteri-nedenleri-ve-bulasma-yollari<![CDATA[Amipli Dizanteri Nedenleri ve Bulaşma Yolları]]>
Yalnız tropikal ülkelerde görülen öbür dizanterilerden farklı olarak amipli dizanteri ılıman iklim kuşağında daha yaygındır. Temelde hemen her yere uyum sağlayabilen özellikte bir hastalıktır. Petersburglu F. Losch’un 1875′te bu hastalığa yol açan Entamoeba his-tolytica adlı asalağı bulmasından bu yana amipli dizanterinin dünyanın her bölgesinde ortaya çıkabildiği belirlenmiştir. Hatta Losch’un ayrıştırmayı başardığı asalak, Rusya’nın soğuk kuzey kentlerinden Arhangelsk’te ortaya çıkmıştı.
Amipli dizanteri dünyada en az 500 mil*yon kişiyi ilgilendiren, dolayısıyla da en yaygın asalak kökenli bağırsak hastalığıdır. Tropik iklimlerde yaşayan insanların yüzde 20’sini, Avrupa ve ABD’de yaşayanların ise yüzde 3′ten azım etkiler. Bu noktada yangı ve hastalık kavramları arasında bir ayrım yapmak gerekir; enfeksiyonu taşımakla hastalık belirtileri vermek birbirinden farklıdır. Çevre temizlik koşullarının etkisiyle tropikal ülkelerde asalağı taşıyan nüfusun yüzdeli ile 20’si arasında değişen bir bölümünde hastalık belirtilerine rastlanır. Oysa bu oran Avrupa’da yüz binde bir dir. Geri kalan “sağlıklı” görünümlü insanlar asalağın kistlerini taşır ve enfeksiyonun gerçek kaynağını oluştururlar.
Bulaşma ağız-dışkı yoluyla, yani taşıyıcıların dışkısıyla kirlenmiş suların içilmesi, meyve ve sebzelerin yenmesiyle gerçekleşir. İnsandan insana doğrudan bulaşma çok ender görülür. Gelişmekte olan ülkelerde sık rastlanan kötü çevresel temizlik ve sağlık koşulları bulaşmada Önemli rol oynar, İngiliz araştırmacıların “5 F” olarak nitelediği bulaşma etkenleri dışkı, (faeces), parmaklar ifingers), besinler (food), karasinekler (flies) ve kirli eşyadır (fomites). Tropik kuşağın sıcak-nemli iklimi, asalak kistlerinin daha uzun yaşamasının sağlayarak hastalığın yayılmasını kolaylaştırır.
Amipli Dizanteri Nedenleri
Entamoeba histolytica insanların sindirim sisteminde hastalık yapan tek amip türüdür. Bağırsak duvarına yerleşerek yüzeysel ya da derin yaralar açar. Asa*lak bazen bağırsak duvarım delerek karaciğere ve bağırsak dışı başka organlara da ulaşabilir. Asalağın iki evresi vardır. Bunların biri asalağın beslenip büyüdüğü ve çoğaldığı etkinlik evresidir. Öbürü ise etkinliğe uygun olmayan koşullarda çevresinde bir kist oluşturduğu kistli evredir; asalak kistli evrede ise bir konaktan öbürüne geçer. Etkin çoğalma evresindeki (trofozo-it) asalak, dokularda ve sulu dışkıda bulunur.
Kanla beslenen bu asalaktan yalnızca daha küçük olmasıyla ayırt edile*bilen E. hartmanni ise bağırsakta hastalık yapmadan (saprofit olarak) yaşar. Körbağırsak ya da çıkan kalınbağırsak duvarına yapışarak buradaki besin artıklarıyla beslenir. Bağırsak içeriğiyle birlikte kalınbağırsağın son bölümlerine sürüklendiğinde tıpkı E. histolytica gibi daha zor yaşam koşullarına dayanabilmek için kistli hale dönüşür ve bu biçimde dışkıyla atılır.
Kistler dış ortamda uzun süre yaşayabilir. Ağız yoluyla başka bir organizmaya girince yeni konağın bağırsağında bir kez daha etkinlik evresine girerler. Hastalık yapıcı döngünün neden her in*sanda tamamlanmadığı, henüz bilinmemektedir. Ama bu döngü tamamlanınca asalak ürettiği enzimlerle bağırsak duvarını yıkıma uğratır; hatta bazı olgularda duvar engelini de aşar. Bağırsak enfeksiyonu yapan tek amip türü olan Entamoeba histolytica bağırsak duvarını delerek başta karaciğer olmak üzere öbür iç organlara da yerleşebilir.
Amipler bağırsak mukozasının altın*da ürer ve bağırsak duvarında “gömlek i düğmesini” andıran yaraların (ülser) oluşmasına yol açar. Bu yaralar küçük ama derindir. Bazı durumlarda doku j ölümü derinleşerek bağırsak duvarının 1 delinmesine, karın zan apselerine ve kanamalara yol açar. Bazı olgularda ise bu yaraların içi onarım dokusuyla (gra-nütasyon dokusu) dolarak ameborn de*nen tümöre benzer düğümcükler oluşturur.
Bağırsak duvarındaki yaralar genellikle kapanır, ama zamanla bağırsakta kalıcı bir darlık gelişebilir. Bazı olgularda ise trofozoitler sindirim sisteminin ana toplardamarı olan kapı toplardamarı yoluyla karaciğere ulaşır. Amiplerin kalınbağırsak mukozasına yerleşmeleri çeşitli biçimlerde sonuçlanabilir.
• Amipler tümüyle dışarı atılabilir.
• Küçük yaralar yapan, ama belirti vermeyen enfeksiyona yol açabilirler (bu durumda kişi hastalığın taşıyıcısıdır).
• Belini veren büyük yaralar yapabilirler (amipli dizanteri).
• Kapı toplardamarı yoluyla karaciğere ulaşabilirler (hepatit ya da karaciğer apsesi).
Amipli Dizanteri Nasıl Bulaşır?
Amip, sağlıklı bireylere hasta ya da taşıyıcı insanlardan bulaşır. Maymun ve köpeğin de hastalığı bulaştırdığı bilinmektedir. Kistli dışkıyla kirlenmiş yiyecek ve İçecekler en önemli bulaşma yoludur. İnsan dışkısının toprak gübresi olarak kullanıldığı bölgelerde sebzeler hastalığın bulaşmasında önemli rol oynar. Su kaynaklarının kirlenmesi ve sineklerin kistleri besinlere bulaştırması da hastalığın yayılmasına yol açar. Trofozoitler dış ortamda hızla öldüğünden akut amipli dizanteri olguları önemli bir tehlike yaratmaz. Ama iyileşme dönemin*deki hastaların ve taşıyıcıların dışkılarında bulunan kistler dış ortamda uzun süre yaşayabilir ve hastalığı yayar.
Amipli Dizanteri Belirtileri
Entamoeba histolytica’mn yol açtığı değişikliklerin çeşitliliği nedeniyle amipli dizanteri çok değişik belirtilerle ortaya çıkabilir. Hastaların büyük bölümünde açık belirtiler yoktur. Ama dikkatli bir hasta uzun süredir belirsiz sindirim yakınmaları ve arada bir gelen hafif ishali olduğunu söyleyecektir.
• Amipli dizanteri. Kuluçka dönemini belirlemek zordur, çünkü enfeksiyon uzun süre sesiz kalabilir. Ortalama 2–4 hafta olan kuluçka dönemi, aylarca da sürebilir. Amipli dizanterinin akut ve kronik biçimleri vardır. Akut biçiminde hastalık genellikle sessiz başlar. Bağırsaklar*da hafif bir rahatsızlık duygusu vardır. Bağırsak hareketleri düzensizdir. Günde 1–2 kez sulu dışkılama görülür. Ama hastalık şiddetli sümüksü ishalle de başlayabilir ve dışkılama 24 saatte 20–30 keze varabilir. Dışkı çok sulu ve kanlıdır. Dışkılama öncesinde ya da sonrasın*da şiddetli karnı ağrısı duyulur. Ağrı da*ha çok inen kalınbağırsak bölgesindedir.
Ateş normal ya da çoğu zaman hafif yüksektir; çok yüksek ateş enderdir. Hastanın genel durumunun açıkça kötüleştiği görülür. Dil kuru, üzeri be*yaz ve yapışkandır. Elle yapılan karın muayenesi hastaya ağrı verir. Karaciğer genellikle büyük ve ağrılıdır. Bu belirtiler 1–2 hafta sonra gerile*meye başlar. Bazen de belirtiler tümüyle kaybolur ve hasta iyileşir. Ama olguların çoğunda iyileşme dönemlerim hastalığın yeniden alevlendiği dönemlerin izlemesiyle hastalık kronikleşir. Akut evrenin değişmez belirtisi olan ishal, kronik evrede, en azından gelişmiş Batı ülkelerinde görülmeyebilir.
Tropikal bölgelerde hastalığın kronik j biçimi genellikle akut biçimine benzer, i Yalnız sümüksü kanlı ishalin sürmeği ve bağırsak duvarındaki yaraların kronikleşme eğilimi açısından akut tablodan farklıdır. Gelişmiş Batı ülkelerinde kronik amipli dizanterinin özelliği kabızlık ve ishal dönemleridir. Günde 3–4 keze çıkabilen ishal yarı sulu ya da cıvık, kötü kokulu, açık sarıdan koyu kahverengiye kadar değişen renklerde, sümüksü ve kanlıdır. Hasa i iştahsız ve güçsüzdür. Karnın alt bölümü ağrılıdır; hastanın karnını kasma nedeniyle bu bölgenin elle muayene zordur. Bazı hastalarda genel durumu gittikçe kötüleşir ama olguların çoğun*da hastalığın gerileme ve alevlenme dönemleri birbirini izler.
Günümüzde amipli dizanterinin, eskiden beri alışılmış olanlanın dışında da bazı biçimleri görülmektedir. Bunların başlıcaları şunlardır;
Belirtisiz amipli dizanteri: Hastalıktan çok taşıyıcılığı düşündüren hafif belirtiler (belirsiz sindirim yakınmaları, hafif ishal) görülür.
• Amipli düz bağırsak ve sigmoit kolon iltihabı: Kalınbağırsağın son bölümünün iltihabıdır.
• Hafif ateşli amipli dizanteri: Hafif ateş hastalığın bu biçiminin tek belirtisidir. Öbür biçimlerde görülen bağırsak spazmları, sindirim borusunun ilk bölümünde salgılama bozuklukları, karaciğer işlev bozuklukları, B grubu vitamin ****bolizması bozuklukları gibi belirtiler bu olgularda görülmez.
• Yalancı verem sendromu: Hafif ateş, kilo kaybı, göğüs ve sırt ağrıları yapar.
• Yalancı apandisit sendromu.
• Yalancı safrakesesi iltihabı sendromu.
• Ülser sendromu: Ağrı ve asit artışıyla onikiparmakbağırsağı ülserini taklit eden belirtiler verir.
• Yalancı anjine pektoris sendromu: Göğüste gezici ağrılardan anjine pekto-risi andıran şiddetli ağrı krizlerine kadar değişebilen belirtiler verir.
• Kansızlık sendromlan: Kansızlık çok belirgin duruma gelerek hastalığın öbür belirtilerini örtebilir.
• Yalancı tümör sendromu: Özellikle Afrika’da sık görülür. Kalınbağırsak tümörlerini andıran belirtiler verir. Yapılan biyopside kütlenin amebom (amip düğümcüğü) olduğu anlaşılır. Amebom başta körbağırsak olmak üzere kalınbağırsağın her yerinde yerleşebilir.
Yukarıda sayılanlardan ayrı bir grup hastalık tablosu da amip sonrası sendromlar olarak nitelenir. Bağırsaklarda yapışıklıkların oluşması, karaciğer işlevlerinin bozulması, spazmh kolit, pankreas ve bağırsaklarda işlev bozuklukları gibi bu sendromlar asalağın yaptığı lezyonların sonucudur. Bunlar çok sık görülmez ve amibe yönelik tedaviyle iyileşmez.
Son olarak sözünü edeceğimiz çok asalaklı sendrom ise amipli dizanteriye başka asalak (gardia, kancalıkurt, tenya, askaris vb) enfeksiyonlarının da eklenmesiyle ortaya çıkar.
Hastalığın hem akut, hem de kronik biçimlerinde asıl hastalığa eklenen başka sorunlar, ortaya çıkabilir. Bağırsak kana-malan, peritonite yol açan delinmeler, kalınbağırsak çevresinde apselerin oluştuğu kalınbağırsak çevresi iltihabı (peri-kolit), bağırsak çapının daralmasıyla ortaya çıkan ağrılı nöbetler başlıca komplikasyonlardır. Amipli karaciğer hastalığı ise yukarıda belirtilen apse içeriğinin karın zan ya da akciğer zarına boşalması, amiplerin lenf ya da kan yoluyla başka organlara yayılması gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Amipli Dizanteri Teşhisi
Amipli dizanterinin ya da bağırsak dışı amip hastalığının tanısında çeşitli zorluklar vardır. Yalnızca klinik belirtilere dayanarak amipli dizanteri tanısına gitmek güvenli bir yol değildir, çünkü bu hastalık bir*çok başka hastalıkla karışabilir. Hastalığın özellikle ülserli kolitten ayrılması çok önemlidir. Ayırıcı tanıya varmak için amiplerin var olup olmadığı araştırılır. Bağırsak duvarındaki yaraların komikleşme eğilimini saptamak için de proktoskopi ve radyoloji raporları temel alınır. Tanı dışkı tahlilleriyle kesinleştirilir. Sulu dışkıda özellikle sümüksü salgıyla karışmış olarak Entamoeba histolytica asalağının beslenme evresindeki biçimlerine rastlanır. Dışkı örneği taze olmalı, çıkarıldıktan sonraki 5–10 dakika içinde incelenmelidir. Böylelikle amip hareketleri gözlenebilir.
Dışkı tahlili düzenli aralıklarla yinelenir. Tahlilde Entamoeba histolytica, sağlıklı kişilerde de bulunabilen ve hastalık yapmayan başka amip türlerinden ayırt edilmelidir. Dışkı tahlili olumlu sonuç verirse hemen tedaviye başlanır. Sonuç olumsuzsa kişide amipli dizanteri olmadığını söyleyebilmek için tahlilin en az altı kez yinelenmesi ve bunların hepsinin olumsuz sonuçlanması gerekir.
Karaciğere yerleşmiş amip apsesi tanısına çeşitli yöntemlerle varılır:
• Karaciğer apsesinden alınan irin örneğinde etkenin saptanması (dışkıda Entamoeba histolytica kistleri ya da trofozo-itlerinin saptanması da yol gösterici ola*bilir, ama bu tahlilin olumsuz sonuçlanması karaciğer apsesi olasılığını ortadan kaldırmaz).
• Radyolojik incelemeler. Ultrasonografi özellikle kist, apse ve tümör kütlesi arasında ayrım yapmak açısından çok yararlıdır. Sintigrafi daha genel anlamda uygulanır. Bilgisayarlı tomografi ise çok değerli bir tanı aracı olmasına karşın bu hastalığın tanısında pek kullanılmaz, çünkü gereğinden fazla ayrıntı verir.
• Laparoskopi. Karın küçük bir kesikle açılarak çeşitli incelemelere olanak ve*ren bir endoskopla iç organlara ulaşılır. Bu incelemeler tanıya ***ürücü bilgiler sağlar.
Amipli Dizanteri Tedavisi:
Günümüzde, amipli dizanterinin tedavi*sinde çok etkili metronidazol gibi yeni ilaçlar kullanılmaktadır. Ama hastalık bağırsak dışındaysa tedavi daha sorunludur. Özellikle amip apsesinde ilaç tedavisi pek yarar sağlamaz. Bu durumda hemen cerrahi girişim yapılmalıdır. Cerrahi girişim apsenin boşaltılma*sına (drenaj) yöneliktir. Apse akciğer ya da kalp zarına açılabilecek kadar büyüdüğünde, yani çapı 5–7 cm. geçtiğinde gündeme gelir. Günümüzde genellikle birleşik tedaviler uygulanmaktadır. Genel ya da drenaj tüpünden yerel olarak metronidazol verilmesi cerrahi girişimle ilaç tedavisini birleştiren bir yöntemdir. Tedavide her 2–3 günde bir apse boşaltılarak röntgen filmi ya da ultrasonografiyle kontrol edilir. Karaciğerdeki amip apsesinin ultrasonografiyle izlenerek yapılan tedavisi, tam iyileşme sağlayan en hızlı ve güvenli yöntemdir.
Amipli Dizanteriden Korunma
Amipli dizanteri bildirimi zorunlu bir hastalıktır. Özellikle taşıyıcıların dene*timine büyük önem verilir. Korunmanın bir yolu hastalığın yaygın olarak görüldüğü bölgelerde çevre temizlik koşullarının iyileştirilmesidir. Fas, Senegal, Suriye, Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerde 1–2 yıl kalan birçok Av-rupah’da amipli dizanteri görülmektedir. Bu gibi durumlarda mebendazol ile yapılan koruyucu ilaç tedavisi yararlıdır. Mebendazol yan etkilerinin azlığı ve bağırsak bakteri florasına zarar ver*memesi nedeniyle kullanılır.]]>false2009-10-26T23:52:08Z2009-10-26T23:52:08Zhttps://eylulforum.com/konu-amiloidoz-amipli-dizanteri-anensefali<![CDATA[Amiloidoz - Amipli Dizanteri - Anensefali]]>
Amiloidoz
Vücudun çeşitli yerlerinde, özellikle karaciğer, dalak, böbrekler ve böbrek üstü bezlerinde balmumunu andıran, protein yapılı bir maddenin biriktiği bir hastalık. Gerçek nedeni kesinlikle bilinmemektedir. Ancak cüzzam, osteomiyelit adı verilen kemik yangılanmaları, frengi ve uzun süren romatizma kökenli eklem yangısının bir yan belirtisi olarak ortaya çıkar.
Bu hastalığın etkilediği organlarda önemli değişmeler göze çarpar. Boyutları büyür, içlerinde amiloid madde biriktikçe ağırlaşırlar. Hastalığın yol açtığı belirtiler, yaygınlığına ve yerleşmiş olduğu alanlara göre değişir, örneğin bağırsaklara yerleşmişse sürekli ishal, böbreklere yerleşmişse idrarda albümin belirmesi görülür.
Bu amiloid maddenin dokulardan giderilmesini sağlayacak herhangi bir tedavi yöntemi henüz bulunamamıştır. Yapılabilecek tek şey, amiloidozla beraber görülen diğer bozuklukların tedavisinden ibarettir. Hastalık genellikle yavaş ilerler ve kalp, böbrek ya da karaciğerde oluşturduğu bozukluklar ölüme yol açabilir.
Amipli Dizanteri
Bağırsaklarda, dizanteri amibi (Entamoeba hystolytica) tarafından meydana getirilen bir hastalık. Genellikle, sağlık tedbirlerinin yeterli olmadığı tropikal ve subtropikal memleketlerde yaygındır. Hastalığı taşıyan bir insanın ya da bir böceğin dışkısıyla kirlenmiş suyla yıkanan sebzelerin yenmesi yoluyla bulaşır. Amipler çok kere vücuda sert, koruyucu bir kistle kaplı olarak alınırlar. Bu kistler bağırsaklarda eriyince amipler açığa çıkarlar.
Amipler kendilerini bağırsağın duvarına gömüp alyuvarlar ve dokuların sıvısı ile beslenmeğe başlarlar. Böylece bütün bağırsak kanalı boyunca yangılanma ve ülserleşme meydana gelir. Ülser oluşan yerlerden kana karışan amipler, vücutta başka alanlara da yayılarak örneğin karaciğer, akciğer, beyin ve dalakta apseler meydana getirebilirler. Bağırsaklardan kan toplayan kapı toplardamarı bu kanı karaciğere ulaştırdığından karaciğerin yangılanması sık görülen bir haldir.
Mikrobun vücuda girmesinden belirtilerin ortaya çıkmasına kadar geçen süre çok değişik olup, bir hafta kadar kısa olabileceği gibi, üç ay kadar uzun da olabilir. Süreğen amipli dizanterisi olan kimselerde ileri derecede kilo kaybı görülür. İshal ve kabızlık birbirini izler. Dışkı çok kere kanlı olduğundan koyu renklidir. Böyle bir kimse zamanla bir taşıyıcı olur; yani kendisinde hastalığın belirtileri bulunmadığı halde bulaşıcı olan kistli amipleri dışkısıyla etrafa yaymaya başlar.
Hastalığın ivegen tipinde, başlangıçta hiç bir belirti bulunmayabilir. Hastalığın özelliği olan kanlı ve sümüksü maddeli ishal görülmeyebilir. Zamanla bu belirtiler ve karın ağrısı, gaz ve iştahsızlık ortaya çıkar. Hiç bir belirti göstermeden gelişen vakalar da vardır. Amipli dizanteri geçirmemiş kimselerin de dışkılarıyla kistli amip yaydığı görülmüştür.
Amipli dizanteri tedavisi güç bir hastalıktır. İyileşmiş gibi görülen bazı vakaların yeniden alevlenmeleri ve bu durumun elli yıl sürmesi mümkündür. “İpekakuanha”dan çıkarılan bir alkaloid olan emetin adlı ilaç, bu hastalıkta kullanılan en etkin ilaçtır. Antibiyotikler belirtileri hemen giderirse de, hastalık bir ay sonra yeniden başlar. Alkol ve fazla besin de hastalığın yenilenmesine yol açar.
Anensefali
Çocuğun annesinin dölyatağı içindeki gelişimi sırasında, merkezi sinir sisteminin bir bölümünün gelişmemesi.
Anensefal olarak doğan çocuklar genellikle birkaç saatten fazla yaşayamazlar. Çok seyrek olarak, birkaç gün yaşamış olanlarına rastlanır. 1949'da yapılmış olan bir incelemede, sinir sistemlerindeki bir eksiklik nedeniyle ölü doğan 584 ve doğumundan kısa bir süre sonra ölen 260 çocuktan, ölü doğanların yüzde elli dokuzunda, doğumundan kısa bir süre sonra ölenlerin yüzde yetmiş beşinde anensefali bulunduğu görülmüştür. Ayrıca bu şekilde bir çocuk doğuran kadınların, bu doğumdan sonra doğacak çocuklarında bu tür bir bozukluk olması olasılığı fazladır.
Anensefali durumunda orta beyin ve beyin kökü bölümleri dışındaki beyin bölümleri gelişmemiştir. Beynin gelişmemiş olan bölümünü normal olarak örten kafatası ve deri bölümü de bulunmadığından bu çocuklar dıştan bakınca bir kurbağayı andırırlar. Bu nedenle böyle çocuklar, halk arasında «kurbağa çocuk» olarak adlandırılırlar]]>false2009-10-26T23:51:31Z2009-10-26T23:51:31Zhttps://eylulforum.com/konu-amipli-ozellikleri-belirti-ve-bulgulari<![CDATA[Amipli Özellikleri, Belirti ve Bulguları]]>
Hasta, amipin bulaşıcı formunu (4 çekirdekli kist) ağız yoluyla alır. ince barsaklarda kist çatlar ve ortaya 4 tane amipçik çıkar. Bunlar da ikiye bölünerek 8 amipçik oluşur. Daha sonra kalın barsağa geçerek, hastalık yapıcı form olan trofozoid şekline dönüşürler ve olgunlaşırlar. Burada su kaybına uğrayan amip, tekrar 4 çekirdekli kist formuna dönüşür ve dışkı ile atılır. Dolayısı ile taşıyıcı olanların dışkısında bu kistler bulunur. Kistler toprak ve suda canlı kalabilirler.
Amipler kalın barsağa yerleşerek yaralar oluştururlar. Kalın barsağın herhangi bir yerine yerleşebilirler, ancak kan akımının az olduğu yerleri tercih ederler. Acak kalın barsağa yerleşen her amip hastalık yapmaz.
Belirti ve Bulgular
Kuluçka süresi 4-5 günle 1-4 ay arasında olabilir. Su ile bulaşmış olan amipler daha şiddetli hastalık yapar. İştah azlığı, kilo kaybı, kusma ve kanlı ishal ile seyreder. Bazen hiç bir belirti gözlenmez.
Kalın barsakta delinme nadiren olur. Ancak genelde kalın barsakta kitleler (ameboma) meydana getirirler.
Hastalık oluşumu genelde vücut direncinin düşmesi ile ortaya çıkar, ileri derecedeki hastalarda amip kana karışarak yayılır ve karaciğer, dalak, akciğer, beyin, deri ve idrar yollarında abseler yaparlar.
Karaciğer tutulduğunda (hepatik amibiazis) ateş, terleme, karaciğerde hassasiyet ve karaciğer büyümesi görülür. 2-3 haftada tüm karaciğer tutulur.
Teşhis
Erken tanı önemlidir. Laboratuvar tetkikinde taze dışkı kullanılır. Dışkıda ayakımsı uzantıları ile hareket eden amipler görülür. Dışkıdaki Charcot-Leyden kristalleri tanı koydurucu bir özelliktir.
Taşıyıcılarda 2 çekirdekli kist, hastalarda 4 çekirdekli kist görülür.
Ayrıca tutulan organa özgü tetkikler (röntgen, sintigrafi, ultrason gibi) gerekebilir.
Tedavi ve Korunma
Tedavide metranidazol ve terasiklin grubu ilaçlar kullanılır. Genelde 10 günlük tedavi yeterlidir.
Hastalıktan korunmak için temizlik, içme sularının 50 derecenin üzerine kadar ısıtılması yarar sağlar. Mide asidi kistlere etkisizdir.
Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi:
1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin
2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin
3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin
4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin
5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın
6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin
7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın
8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun
9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek…) koruyun
10) kesinlikle güvenilir su kullanın]]>false2009-10-26T23:50:42Z2009-10-26T23:50:42Zhttps://eylulforum.com/konu-mipli-dizanteri-hastaligi-nedir-cocuklarda-ve-bebeklerde-dizanteri<![CDATA[Mipli Dizanteri Hastalığı Nedir, Çocuklarda ve Bebeklerde Dizanteri]]>
Halk dilinde (kanlı basur) denilen hastalıklardır. Hastalı*ğı hâsıl eden mikroplar bakımından iki türlüdür.
1 — Basili dizanteri
2 — Ampili dizanteri
Ampili Dizanteri
Bu hastalığı yapan mikrop (dizanteri amibi) dedikleri ufak, tek hücreli bir hayvancıktır. Hastalığı hasıl eden amibin erişkin ve hareketli şekilleri ise de mikro*bun ufak, yuvarlak ve (kist) dedikleri mukavemetli şekiller al*dığı da olur.
Dizanteri amibi de sulara, çiğ yenen sebze Ve meyvalara ve çeşitli gıdalara bulaşarak insanlara ağız yolundan girip has*talığı hasıl eder.
Ampili Dizanteri Belirtileri, Amip Dizanteri
Ampili dizanteri, basilli dizanterinin tersine olarak, sinsi ve gürültüsüz bir tarzda başlar. Hastada kırık*lık, halsizlik, iştahsızlık, hazımsızlık gibi haller görülür.
Hastanın başlangıçta büyük aptesi suludur. Fakat birkaç gün sonra karında ağrılarla, ıkıntı ve buruntu ile beraber kan ve sümük ortaya çıkar. Basilli dizanterideki sümük koyu, bu*lanık ve cerahatli bir manzara olduğu halde amiplinin bağır*saklarından çıkan sümük cam gibi şeffaftır.
Amipli dizanteriye tutulmuş hastalara, çok defa, ateş ol*maz. Günlük dışarıya çıkma sayısı, basillide olduğu kadar çok değildir. En ağır vak'alarda yirmi dört saatte (10) defayı geç*mez.
Amipli dizanteri başlangıçta anlaşılıp tedaviye başlanmaz*sa derhal müzminleşir. Çünkü müzminleşmeğe son derece mü*sait olan bir hastalıktır. Zaman zaman ishal ve zaman zaman inkıbazlara sebep olmak suretiyle yıllarca sürer ve hastayı ca*nından bezdiren müzmin amipli dizanteri şekilleri vardır.
Amipli dizanteriye tutulmuş olanlarda amipler, barsaklardan karaciğere geçerek orada (karaciğer apsesi) dedikleri teh*likeli bir ihtilât hâsıl edebilirler.
Amipli dizanteriye tutulmuş olanlarda amipler, bağırsaklar hastalıklı iken harpler ve göçler dolayısıyla dünyanın bir*çok yerlerine yayılmıştır.
Bizim memleketimizde de şurada burada tek tük vak'alar halinde her zaman görülmektedir.
Dizanteri Tedavisi, Kronik Dizanteri
Dizanteri Hastalıkları tedavisinde en önemli mesele perhizdir. Gıdalar hastalığın devrine, hafif veya şiddetli olmasına göre sulu, hazmı kolay ve kalın bağır*sakta posa bırakmayacak olan maddeler arasından seçilmeli*dir. Dizanterilerde karın ağrısı, ateş, kırıklık, kalp zayıflama- sı gibi sıkıntıları ortadan kaldırmak için uygun ilâçlar kullan*mak, karın üzerine kuru veya yaş şekilde sıcak tatbikat yap*mak hastanın çabucak rahatlamasını temin eder.
Özel tedaviye gelince: basilli dizanteri eskiden kendi özel serumu ile tedavi edilirdi. Fakat son yıllarda ortaya çıkan sulfamid'ler ve bir takım antibiyotik ilâçlar basilli dizanteri hastalığında pek şifalı tesir gösterdiğinden doktorun vereceği bu ilâçlarla hastalığın kolayca tedavisi mümkündür. Bugün artık dizanteri serumu kullanılmaz olmuştur. Bilhassa bağırsakta erimeyen (sulfaguanidin) kökünden olan ilâçların basilli dizan*teride büyük faydaları vardır. Vücudundan çok su kaybetmiş, derin bir halsizlik ve zayıflık içine düşerek kalp ve damar sis*temi bozulmak tehlikesine uğramış hastalara kalp ve damarları kuvvetlendirici ilâçları enjeksiyon suretinde tatbik etmek ve lüzum hâsıl olursa hastaya kan nakli yapmak lâzım gelir.
Amipli dizanterinin biricik tesirli ilâcı (Emtein) dedikleri maddedir. Fakat bu ilâç aynı zamanda zehirli olduğundan yapılma tarzı ve miktarları mutlaka doktor tarafından tayin ve tatbik edilmelidir. Çünkü bu ilâç deri altından şırınga edil*mez. En tesirli şekli damar içinden enjeksiyon tarzıdır. Bu da çok dikkat ve itina isteyen bir meseledir. Emerin tedavisi sı*rasında hastayı yatakta yatırmak ve daima doktorun kontrolunda bulundurmak lâzım gelir.
Korunma
Dizanteriden korunmada en esaslı tedbir vü*cut, eşya ve gıda maddelerinin temizliğidir. Büyük aptes, lâ*ğımlar, sular daima gözönünde bulundurulmalı, pislikler üze*rindeki mikropları her tarafa taşıyıp bulaştıran kara sineklere karşı şiddetli bir savaş açılmalıdır. Şüpheli suları kaynatmak, sebze ve meyvaları iyi temizlemek ve pişirmek lâzımdır.]]>false2009-10-26T23:49:53Z2009-10-26T23:49:53Zhttps://eylulforum.com/konu-dizanteri<![CDATA[Dizanteri]]>
dizanteri
Bulaşıcı ve salgın bir hastalıktır. Hastada, ishal görülür. Dışkısı kanlı ve sümüklüdür. İştahsızlık karın ağrısı ve ateş de vardır Su veya besinlerle bulaşır. İki çeşit dizanteri vardır. Amipli dizanteri : Vücuda mikrop girmesinden 10-21 gün sonra hastalık belirtileri ortaya çıkar. Hastada kanlı ishal, ateş, karın krampları, kilo kaybı, ve halsizlik görülür. Basilli dizanteri : Mikrobun vücuda girmesinden 2-7 gün sonra belirtileri ortaya çıkar. Hastalığın salgın halini almasında kara sinekler başrolü oynar. Hastada; kanlı ve balgam kıvamında ishal, karın ağrısı, halsizlik ve ateş görülür. Yapılacak ilk iş hastayı, sağlamlardan ayırmaktır.
ishal
İshal; normal katılıktaki dışkının sulu veya yumuşak; sümüklü, kanlı veya yağlı bir şekil alıp, sık sık tuvalete çıkmak ihtiyacını doğurmasıdır. Bazen de ağrı yapar. İshal ve kabızlığın birbiri ardınca sık sık görülmesi kesinlikle ihmal edilmemesi gereken bir durumdur. İshale halk arasında amel ve sürgün; tıp dilinde ise diare denir. İshalin nedenleri arasında; yiyeceklerin bozuk olması, veya yiyecek çeşitlerinin değişikliği, üşütme, isteri, bağırsak hastalıkları, kolera, dizanteri, tifo, nefrit, kalp, karaciğer veya akciğer hastalıkları sayılabilir. Bu nedenle kısa sürede geçmeyen ishallerde mutlaka doktora başvurmak gerekir. Neden ne olursa olsun tedavinin ilk şartı sıkı bir perhizdir. Hastaya açık çay, maden suyu içirilir, yoğurt yedirilir. Sütlü ve yağlı yiyecekler verilmez, peynir yedirilmez. Bol limonlu pirinç çorbası ve patates püresi yedirilir. Her saat başı bir elmayı yemesi tavsiye edilir.]]>false