Yorum: #1
10-27-2009, 02:26
Kuduz Ve Endişeler
ABD dışında Seyahatim Olduğunda Kuduz hakkında Endişe Etmelimiyim?
Evet. Kuduz ve kuduz benzeri viruslar dünyanın her yerindeki hayvanlarda görülür. Çoğu ülkelerde, bir hayvanla karşı karşıya gelmedeki kuduz riski, kuduzun önlenmesi için alınması gerekli tedbirleri ABD’de olduğu gibidir. Seyahatiniz olduğunda daima herhangi bir yabani yada evcil hayvandan yaklaşmaktan kaçının.
Afrika, Asya ve Latin Amerika’daki gelişen ülkelerde köpek kuduz yaygındır ve insan kuduzunu önleyici çalışmalar yetersizdir. Her yıl hastalıktan 1000 kişiden 10 kişinin öldüğü bu ülkelerdeki köpek kuduzunun önemi abartılmamıştır. Gelişen ülkelerdeki farklı programlar ve köpek kuduz aşılama programları daima başarılı olamamıştır. Bazı gelişen ülkelerde maruz kalma sonrası profilaksi oranları ABD’dekinden yaklaşık 10 kat daha yüksektir ve insan kuduz oranları bazen 100 kat daha yüksek olabilmektedir. Bu nedenle bir seyahate çıkmadan önce, bir sağlık kuruluşu yada seyahat acentasından kuduza maruz kalma riskiniz hakkında bilgi alın.
Diğer Ülkelere Seyahatten Önce Maruz Kalma Öncesi Profilaksi Almalımıyım?
Çoğu ülkelerde, kuduz riski ve kuduzun önlenmesi için alınan tedbirler ABD’de olduğu gibidir. Bununla birlikte, Afrika, Asya ve Latin Amerika’nın bazı gelişmekte olan ülkelerinde köpek rabiesi yaygındır ve kuduzun önlenmesi yönündeki tedbirler yetersizdir. Eğer kuduz endemik bir ülkeye seyahat ediyorsanız, maruz kalma öncesi aşılama şu durumlarda düşünülebilir.
1. Planladığınız aktivite yabani yada evcil hayvanlarla temasa gelmenizi sağlayacaksa (örneğin, boğalar, veteriner hekimler ya da hayvanlar ile çalışan tarım uzmanları)
2. Medikal yardım alınması güç gecikebileceği uzak bir alana gidecekseniz (Örneğin, köpeklerin yaygın olduğu bir alanda 1 aydan uzun kalacaksanız (Örneğin, köpeklerin yaygın olduğu uzak köylere yürüyüş yapacaksanız.)
3. Köpek kuduzunun yaygın olduğu bir alanda 1 aydan daha uzun kalacaksanız (daha uzun kalmanız, bir hayvanla karşı karşıya gelme şansınızı artıracaktır.)
Seyahatten önce maruz kalma öncesi aşılama yaptırmış isem, ısırıldığında beni korur mu?
Hayır. Maruz kalma öncesi profilaksi çeşitli amaçlar için uygulanır. Birincisi maruz kalma öncesi aşılama bir kuduza maruz kalmadan sonra gereken tedavi ihtiyacını ortadan kaldırmamakla birlikte, yapılan aşı dozu sayısını azaltır ve insan kuduz immunoglobulini ihtiyacını yok ederek tedaviyi kolaylaştırır. Bu immunize ürünlerin kolaylıkla bulunamayabileceği yüksek risk alanlarında bulunan kişilerde önemli bir noktadır. İkincisi, maruz kalma sonrası profilaksinin uygulanmasında gecikme olabilecek kişilerde koruma sağlayabilir. Son olarak kuduz görünmeyen maruz kalma riski altındaki kişilerde kısmi bir koruma sağlayabilir.
Kuduzdan Korunmanın Maliyeti
Kuduza bağlı insan ölümleri nadir olduğu halde, hastalığın tespit edilmesi, korunma ve kontrolle ilgili hesaplanan halk sağlığı harcamaları yüksektir, yıllık 300 milyon $’ı geçmektedir. Bu maliyet evde bakılan hayvanların aşılanmaları, hayvan kontrol programları, kuduz laboratuarlarının ödenekleri ve kuduza maruz kalma sonrası korunma gibi sağlık harcamalardan oluşmaktadır.
Bu giderlerin tam olarak hesaplanması mümkün olmamaktadır. Her yıl ABD’de kuduza maruz kalma sonrası verilen koruma hizmetinin sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yaklaşık 40.000 civarında olduğu hesaplanmaktadır. Kuduzun epizootik ya da enzootik olarak görüldüğü bir bölgede bu miktarlar daha da artmaktadır. Maliyet değişmekle birlikte, korunmadaki bir kuduz immunoglobulini uygulaması ve 4 haftalık periyot süresince verilen 5 doz aşı 1.000 $’ı geçmektedir. Kuduzdan korunmak için insan hayatı bazında maliyet bölgedeki kuduz olasılığı ve maruz kalma biçimine bağlı olarak yaklaşık bir hesapla 10.000 $ ile 100 milyon $ arasında değişmektedir.
ABD dışında Seyahatim Olduğunda Kuduz hakkında Endişe Etmelimiyim?
Evet. Kuduz ve kuduz benzeri viruslar dünyanın her yerindeki hayvanlarda görülür. Çoğu ülkelerde, bir hayvanla karşı karşıya gelmedeki kuduz riski, kuduzun önlenmesi için alınması gerekli tedbirleri ABD’de olduğu gibidir. Seyahatiniz olduğunda daima herhangi bir yabani yada evcil hayvandan yaklaşmaktan kaçının.
Afrika, Asya ve Latin Amerika’daki gelişen ülkelerde köpek kuduz yaygındır ve insan kuduzunu önleyici çalışmalar yetersizdir. Her yıl hastalıktan 1000 kişiden 10 kişinin öldüğü bu ülkelerdeki köpek kuduzunun önemi abartılmamıştır. Gelişen ülkelerdeki farklı programlar ve köpek kuduz aşılama programları daima başarılı olamamıştır. Bazı gelişen ülkelerde maruz kalma sonrası profilaksi oranları ABD’dekinden yaklaşık 10 kat daha yüksektir ve insan kuduz oranları bazen 100 kat daha yüksek olabilmektedir. Bu nedenle bir seyahate çıkmadan önce, bir sağlık kuruluşu yada seyahat acentasından kuduza maruz kalma riskiniz hakkında bilgi alın.
Diğer Ülkelere Seyahatten Önce Maruz Kalma Öncesi Profilaksi Almalımıyım?
Çoğu ülkelerde, kuduz riski ve kuduzun önlenmesi için alınan tedbirler ABD’de olduğu gibidir. Bununla birlikte, Afrika, Asya ve Latin Amerika’nın bazı gelişmekte olan ülkelerinde köpek rabiesi yaygındır ve kuduzun önlenmesi yönündeki tedbirler yetersizdir. Eğer kuduz endemik bir ülkeye seyahat ediyorsanız, maruz kalma öncesi aşılama şu durumlarda düşünülebilir.
1. Planladığınız aktivite yabani yada evcil hayvanlarla temasa gelmenizi sağlayacaksa (örneğin, boğalar, veteriner hekimler ya da hayvanlar ile çalışan tarım uzmanları)
2. Medikal yardım alınması güç gecikebileceği uzak bir alana gidecekseniz (Örneğin, köpeklerin yaygın olduğu bir alanda 1 aydan uzun kalacaksanız (Örneğin, köpeklerin yaygın olduğu uzak köylere yürüyüş yapacaksanız.)
3. Köpek kuduzunun yaygın olduğu bir alanda 1 aydan daha uzun kalacaksanız (daha uzun kalmanız, bir hayvanla karşı karşıya gelme şansınızı artıracaktır.)
Seyahatten önce maruz kalma öncesi aşılama yaptırmış isem, ısırıldığında beni korur mu?
Hayır. Maruz kalma öncesi profilaksi çeşitli amaçlar için uygulanır. Birincisi maruz kalma öncesi aşılama bir kuduza maruz kalmadan sonra gereken tedavi ihtiyacını ortadan kaldırmamakla birlikte, yapılan aşı dozu sayısını azaltır ve insan kuduz immunoglobulini ihtiyacını yok ederek tedaviyi kolaylaştırır. Bu immunize ürünlerin kolaylıkla bulunamayabileceği yüksek risk alanlarında bulunan kişilerde önemli bir noktadır. İkincisi, maruz kalma sonrası profilaksinin uygulanmasında gecikme olabilecek kişilerde koruma sağlayabilir. Son olarak kuduz görünmeyen maruz kalma riski altındaki kişilerde kısmi bir koruma sağlayabilir.
Kuduzdan Korunmanın Maliyeti
Kuduza bağlı insan ölümleri nadir olduğu halde, hastalığın tespit edilmesi, korunma ve kontrolle ilgili hesaplanan halk sağlığı harcamaları yüksektir, yıllık 300 milyon $’ı geçmektedir. Bu maliyet evde bakılan hayvanların aşılanmaları, hayvan kontrol programları, kuduz laboratuarlarının ödenekleri ve kuduza maruz kalma sonrası korunma gibi sağlık harcamalardan oluşmaktadır.
Bu giderlerin tam olarak hesaplanması mümkün olmamaktadır. Her yıl ABD’de kuduza maruz kalma sonrası verilen koruma hizmetinin sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yaklaşık 40.000 civarında olduğu hesaplanmaktadır. Kuduzun epizootik ya da enzootik olarak görüldüğü bir bölgede bu miktarlar daha da artmaktadır. Maliyet değişmekle birlikte, korunmadaki bir kuduz immunoglobulini uygulaması ve 4 haftalık periyot süresince verilen 5 doz aşı 1.000 $’ı geçmektedir. Kuduzdan korunmak için insan hayatı bazında maliyet bölgedeki kuduz olasılığı ve maruz kalma biçimine bağlı olarak yaklaşık bir hesapla 10.000 $ ile 100 milyon $ arasında değişmektedir.