Kuduz Hatalığı Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Kuduz Hastalığı

Kuduz; genellikle hastalığı taşıyan bir hayvanın ısırmasıyla bulaşan memelilerin önlenebilir bir viral hastalığıdır. Kuduz vakalarının büyük bir çoğunluğu rakun, kokarca, yarasa ve tilki gibi yabani hayvanlarda görülmektedir. Evcil hayvanlardaki kuduz vakaları, bildirilen olaylar içerisinde % 10’dan daha azını oluşturmaktadır ve daha sık olarak kedi, köpek ve sığırlarda görülmektedir.

1- Kuduzun Halk Sağlığındaki Önemi

Son 100 yıllık süreçte, ABD’de kuduz vakalarının görünümünde belirgin bir değişim olmuştur. Günümüzde yayınlanan raporlarda hayvanlara ait tüm vakaların % 90’ından fazlası yabani hayvanlarda görülürken, 1960’dan önce bu vakaların büyük çoğunluğunu evcil hayvanlar oluşturmaktadır. Bugün için doğal kuduz taşıyıcıları yabani et yiyenler ve yarasalardır. Kuduza bağlı insan ölümlerin sayısı yüzyılın başında yıllık olarak 100’ün üzerinde iken 1990’da bu sayı yıllık 1-2 düzeyine düşmüştür. Modern anlamda korunma hemen hemen % 100 başarıya ulaşmıştır. ABD’de kuduza bağlı insan ölümleri genellikle bu işin ehemmiyetini bilmediğinden dolayı sağlık yardımı almayan kişilerde meydana gelmektedir.

Korunma ve kontrol:

Hastalık belirtilerinin görülmesinden sora kuduzun tedavisi yoktur. Bununla birlikte 20 yıl önce bilim adamları maruz kalmadan sonra yada maruz kalmadan önce koruma için verilen son derece etkili yeni bir kuduz aşısı geliştirmişlerdir.

Maruz kalma öncesi korunma : Maruz kalma öncesi aşılama veteriner Hekimler, hayvan bakıcıları, bazı laboratuar çalışanları gibi yüksek risk grubu içerisindeki kişiler, ve kuduz taşıyabilen hayvanlarla sürekli temas halinde olabilecek kişilere uygulanmaktadır.

Maruz kalma öncesi koruma takvimi : 0. 7. 21. yada 28 olmak üzere 3 doz kuduz şeklinde önerilmektedir.

Maruz kalma sonrası korunma : Muhtemelen kuduz bir hayvanın ısırmasına maruz kalan kişileri kapsamaktadır. Olası maruz kalmalar kuduz hayvanın ısırması yada tükürük gibi enfekte doku ile müköz mebranların kontaminasyonunu kapsamaktadır.Korunma olası bir maruz kalmadan hemen sonra başlar. Kuduza maruz kalma sonrası koruma uygulaması tıbbi bir zorunluluktur. Doktorlar kuduza her bir muhtemel maruz kalmayı değerlendirmeli ve yerel yada ülkesel bazda halk sağlık memurlarını kuduz koruması ile ilgili olarak uyarmak zorundadır.

Olası bir maruz kalma sonrası ne yapılmalı ?

Olası bir kuduz hayvana maruz kalınmış ise, yara bölgesi sabun ve su ile iyice yıkanmalı ve acilen tıbbi yardım aranmalıdır. Sağlık hizmetleri sağlayan biri yara ile ilgilenecek ve kuduza maruz kalma riskini tayin edecektir. Aşağıdaki bilgiler sağlık hizmeti sağlayan kişiye yardımcı olacaktır.